Karadağ'ın başkenti Podgorica'nın yaklaşık 30 kilometre uzaklığında bulunan Tuzi şehri, Arnavutluk sınırı yakınlarında İşkodra Gölü'nün birkaç kilometre kuzeyinde yer alıyor. Bölgedeki stratejik öneminin yanı sıra Türk tarihi açısından Tuzi, çok kıymetli bir mirası barındırıyor. 

Nizamska Camii'nin ve Avrupa'nın en iyi korunan ve 11 bin metrekare alana kurulmuş Osmanlı şehitliğinin yer aldığı şehrin nüfusunu çoğunlukla Arnavut ve Boşnaklar oluşturuyor.

Tuzi'de görüştüğümüz Belediye Başkan Yardımcısı Haris Ramovic, şehirde 11 caminin, 1 medresenin (imam-hatip) ve bir de küçük çocuklar için dini eğitimin de yer aldığı kreşin bulunduğunu ifade etti.

Ramovic'in yaptığı açıklamadan anlaşılacağı üzere şehirde canlı bir dini hayatın olduğu söylenebilir.

KOMÜNİZM DÖNEMİNDE BİLE YIKILMADI...

Şehirdeki Müslümanları adeta etrafına toplayan ve düzen veren Nizamska Camii ve haziresinde bulunan şehitlik için bölge halkı 1911 yılında İstanbul'a caminin ve şehitliğin onarımı için mektup yazmışlar. Ancak sonrasında  gelişen Balkan savaşları ve siyasi karışıklıklar nedeniyle şehre yardım ulaşamamış.

Balkan savaşlarında Osmanlı'nın elinden en son çıkan Karadağ'a ait toprak parçası olan Tuzi, başkent Podgrica'dan 36 yıl sonra ilhak edilebilmiş. 

Komünist Yugoslavya döneminde dini hayatın baskı altında tutulduğu ve Müslümanların eziyet çektiği bir dönemde bile bu yerleşke büyük bir zarara uğramamış.

"LÜTFEN BİZİM MEKTUPLARIMIZA CEVAP VERMEK İÇİN 100 YIL BEKLEMEYİN"

O günden yaklaşık 100 yıl kadar sonra cami ve şehitliğin bakımı ve onarımı o dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatlarıyla gerçekleştirilmiş.

Halk, gerçekleştirilen restorasyon ve renove faaliyetlerinin ardından duydukları memnuniyeti dile getirmiş, Erdoğan'ın 2011 yılında yaptığı bir grup konuşmasında da dile getirdiği "Lütfen bizim mektuplarımıza cevap vermek için 100 yıl beklemeyin" ifadelerini kullanmıştı.

ONARILMAYI BEKLEYEN BİR ŞEHİTLİK DAHA VAR

Nizamska Camii ve Osmanlı Şehitliğinin bulunduğu alanın bir kilometre yakınlarında aynı ebatta bir şehitliğin daha bulunduğu belirtiliyor. Tuzi'nin önde gelen şahsiyetleri bu şehitliğin de Türkiye tarafından verilen desteklerle onarılması talebinde bulunuyor. 

Şehir sakinlerinden Mirsad Dreşeviç ise kentte bulunan Osmanlı mirasına Türkiye'nin sahip çıkmasını arzu ettiklerini ifade ediyor.

Türkiye ve Türk halkıyla duygu birlikteliği yaşayan yöre Müslümanları, Türkiye'ye büyük bir özlem duyduklarını belirtiyorlar.

Kaynak: www.dunyabulteni.net