ABD Senatosu'nda hızla ilerleyen ve iki partiden de etkileyici bir destek toplayan bir yasa tasarısı, Vladimir Putin'i "Ukrayna'da kalıcı bir barış için iyi niyetli müzakerelere" zorlamak amacıyla Rusya'nın ekonomisine ciddi zarar verme tehdidinde bulunuyor.

Ancak Güney Carolina'dan Cumhuriyetçi Lindsey Graham ve Connecticut'tan Demokrat Richard Blumenthal tarafından ortaklaşa desteklenen bu girişim, Türkiye ile beraber Avrupa Birliği ülkelerinin yaklaşık yarısının ekonomisini harap edebilir.

Graham ve Blumenthal geçen hafta metnin 100 sandalyeli Senato'da 81 imza topladığını duyururken, "Yasamız Rusya'yı izole edecek. Bu zulümleri destekleyen diğer ülkelere sert gümrük vergileri uygulayarak onu bir ticaret adasına koyacak," dedi.

Tasarı, Kremlin'e karşı Rus kuruluşlarıyla mali işlemlere yönelik kapsamlı yasaklar da dahil olmak üzere çok çeşitli birincil yaptırım ve vergilerin yanı sıra, Moskova ile iş yapmaya devam eden ülkelere yönelik ikincil tarifeler de öngörüyor.Özellikle de Rusya'nın, Ukrayna'nın geniş çaplı işgalini sürdürmek için vazgeçilmez bir gelir kaynağı olan enerji ihracatına odaklanıyor.

Graham ve Blumenthal tarafından hazırlanan metin, "Rusya Federasyonu menşeli petrol, uranyum, doğal gaz, petrol ürünleri veya petrokimya ürünlerini bilerek satan, tedarik eden, transfer eden veya satın alan" herhangi bir ülkeye yüzde 500'den "az olmamak üzere" bir gümrük vergisi uygulanmasını öneriyor. Başka bir deyişle, dünya üzerinde Rus enerjisini tüketen herhangi bir ülke hedefte.

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde (IISS) kıdemli araştırmacı olan Maria Shagina, Rusya'dan düzenli olarak enerji satın alan çok sayıda ülke nedeniyle yüzde 500'lük gümrük vergilerinin uygulanmasının imkansız olmasa da lojistik açıdan zor olacağını düşünüyor.

Müşteriler listesinde Türkiye ve Hindistan gibi Amerika'nın stratejik ortaklarından bazıları da yer alıyor.

Shagina, "ABD bu fosil yakıtların ihracatını denetleyecek mi, denetleyecekse nasıl denetleyecek? Rus fosil yakıtlarını ithal eden ülkelerden ithal edilen tüm mallara genel yasaklar getirecek mi? Bu, hemmüttefiklere hem de düşmanlara karşı topyekûn bir ticaret savaşıyla nasıl bağdaşır?" diye sordu.

Senatörlere göre yasa esas olarak "gölge filodan ucuz Rus petrolü satın alarak Putin'in savaş makinesini destekleyen Çin'i sorumlu tutmayı" amaçlıyor. Pekin'in Moskova ile "sınır tanımayan" ortaklığına yönelik eleştirel değerlendirme, "gölge filo"nun son derece acil bir endişe kaynağı haline geldiği Brüksel'de de geniş ölçüde paylaşılıyor.

İki senatör, "Çin'in ekonomik desteği olmasaydı Putin'in savaş makinesi durma noktasına gelirdi," dedi.

Yine de, tasarının geniş sınır ötesi kapsamı göz önüne alındığında, Moskova ve Pekin'e yönelik sınır tanımayan saldırı, ticaret gerilimlerinin çok yüksek olduğu bir dönemde, Avrupa da dahil olmak üzere dünya çapında birçok ülkeye ciddi zarar verme potansiyeline sahip.

Türkiye güzergahı

Moskova mevcut olarak Türkiye'ye Karadeniz'den geçen MaviAkım ve TürkAkım boru hatlarıyla doğal gaz sağlıyor.

Rus gazını Avrupa'ya taşıyan ana boru hatları Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa ikinci planda yer alıyor.

TürkAkım projesi, Rusya'dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye'ye aktarılması planlanan doğal gaz boru hattı projesi olarak biliniyor.

TürkAkım, her biri yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşuyor. Boru hattı ile Türkiye’ye 40 milyar metreküp, Avrupa’ya ise 53 milyar metreküpten fazla doğal gaz arzı sağlandığı belirtiliyor.